سپنتایی حضور نیک‌اندیشی خوشمرام
*عرفان پهلوانی - بازیگر، منتقد هنری و مدرس دانشگاه
به گزارش مملکت آنلاین، آنان که بهرهمند از ظرافت و ژرفای اندیشه از تاریخ تاتر این سرزمین آگاهی دارند، به نیکی میدانند که میان استاد دکتر قطب‌الدین صادقی و مرحوم آتیلا پسیانی اختلاف نظرهایی جدی وجود داشت.
از سویی این اختلاف نظرها مربوط به روزگار نزدیک گذشته نیست؛ بلکه چند دهه قدمت دارد و به روزگاری پیش از انقلاب بازمی‌گردد. بروز این اختلاف نظرهای جدی را میشود در سخنرانی‌ها، نوشته‌ها و نیز آفرینش‌های هنری این دو هنرمند تاثیرگذار کاوید و یافت.
از دیگر سو نمی‌باید این اختلاف نظرها را تنها در پیوند با دگرسانی پسند هنری این دو هنرمند دانست؛ بلکه می‌شاید تفاوت دیدگاه آنها را برخاسته از دو بینش، اندیشه و ایدئولوژی به‌شمار آورد. نکته‌ی جالب آن که اختلاف نظرهای میان دکتر قطب‌الدین صادقی و مرحوم آتیلا پسیانی را میشود در دو جریان تاتری چند دهه‌ی گذشته‌ی ایران، در هنرمندی طرفداران، دانشجویان و هنرجویان این دو بزرگوار، جست و پیدا کرد. این اختلاف نظرها و جریانها بدان اندازه جدی هستند که شایسته‌ی پژوهشهایی عمیق باشند.
اما آنچه درخور درنگ و اندیشه، ستایش برانگیز و آموزاننده است، رفتار دکتر قطب‌الدین صادقی است: تنها چند ساعت پس از فوت مرحوم آتیلا پسیانی ویدیویی از دکتر صادقی در مجازستان منتشر میشود، ایشان به مرحوم پسیانی ادای احترام میکنند و اجرای آن شب نمایش عروسی خون، نمایشی که به کارگردانی ایشان در حال اجراست را به مرحوم پسیانی تقدیم میکنند....
شایسته است این واکنش دکتر صادقی را سپنتایی حضور نیک‌اندیشی خوشمرام تعبیر کنیم. رفتاری برخاسته از روشن‌اندیشی هنرمندانه و منشی والا و گرامی و نیز کرداری در پیوند با یکی از بنیان‌های هنرهای نمایشی، یعنی دیالوگ و گفت‌وگو، با وجود اختلاف نظر و انتقاد رای در راستای پویایی، نوآوری و پیشرفت....
ای کاش این رفتار را پیشتر از دیگرانی اهل هنر در مواقعی ویژه دیده بودیم و امید آن که چنین مرامی را در آینده، ویژه در بزنگاه‌هایی خاص در پیش گیریم.
پیشتر نیز بارها چنین کردار و حضوری را از دکتر قطب‌الدین صادقی جان به تماشا نشسته و به ستایش برخاسته بودم؛ ویژه در تجربه‌ی شخصیام:
نزدیک به یک دهه پیش و به بهانه‌ی پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشدم، جریان نوگرا و تجربی نمایش آپارتمانی را در راستای گسترش رویدادهای فرهنگی-هنری و همچنین افزایش کارآفرینی و درآمدزایی برای هنرمندان هنرهای نمایشی پیش نهادم؛ شماری که از جریان‌های روز هنرهای دراماتیک جهان و نیز دلسوزی برای ایران به دور بودند، شماری که گاهی رسانه و گاهی نیز حتی قدرتی را در دست داشتند، از هر تلاشی برای تحقیر و توهین به من و نمایش آپارتمانی فروگذار نکردند....! اما دکتر صادقی رادانه و هوشمندانه، در نظر و عمل، برتر از هر دیگری، از من و این جریان حمایت فرمودند....
بازگفت این یادمان را نه از سر واگویه‌ای شخصی انجام دادم، نه از سر ادای دین به دکتر صادقی یا کینه‌توزی نسبت به تحقیرکنندگان و اهل توهین؛ نکته‌ی بازگفت این داستان آن است که شماری از اهل نقد و نظر، دکتر صادقی را بیشتر دارای گرایش کلاسیک و نوکلاسیک و مرحوم پسیانی را بیشتر متعلق به جریان تجربه‌گرا و نوگرا دانسته‌اند؛ اما حمایت عملی و نظری دکتر صادقی از جریان علمی و ضروری نوگرا و تجربه‌گرای نمایش آپارتمانی درخور درنگ و اندیشه است....
امیدوارم استاد دکتر قطب‌الدین صادقی جان، پدرام و پدرود، به نیکی پایدار و پویا باشند....
انتهای پیام/